Wielki Czwartek

W tradycji, istniejącej już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa w wielkoczwartkowy wieczór odprawiało się szczególną liturgię, w czasie której wspominano wydarzenia z Wieczernika. Obecnie w tym dniu we wszystkich, kościołach katolickich odprawia się tylko jedną mszę, zwaną Mszą Wieczerzy Pańskiej (In coena Domini). Wyjątek stanowią katedry, gdzie przed południem odprawiana jest jeszcze jedna msza.

Z liturgią tego dnia wiąże się obrzęd umycia nóg, nawiązujący do ewangelicznego przekazu, według którego Jezus umył nogi Apostołom przed rozpoczęciem wieczerzy. W kościele tradycja ta pojawiła sie bardzo wcześnie i została zatwierdzona przez synod toledański już w 649. Od czasów Soboru Watykańskiego II obrzęd ten - choć nieobowiązkowy - można wykonywać podczas liturgii wielkoczwartkowej w każdej parafii. W wielu kościołach nogi umywa się osobom starszym, chorym, bezdomnym, podkreślając w ten sposób konieczność służenia "tym najmniejszym". Obrzęd ten nazywa się mandatum (łac. przykazanie). Co ciekawe - w I Rzeczpospolitej był on praktykowany także przez arystokrację, a nawet królów i to w rozszerzonej formule. Możni w Wielki Czwartek nie tylko publicznie umywali nogi dwunastu biedakom, ale także później usługiwali im przy stole i hojnie obdarzali. Czynił tak między innymi ostatni król Stanisław August Poniatowski.

Wielki Czwartek to wyjątkowy dzień dla katolickich księży. Kościół Katolicki tego dnia ustanowienie sakramentu kapłaństwa. Z tej okazji przed południem podczas Mszy Krzyżma księża spotkają się w katedrach ze swoimi ordynariuszami. Przekazywane jest także specjalne orędzie do kapłanów - w tym roku polscy biskupi zachęcają zachęcają kapłanów, by „rozkochali się na nowo w czytaniu słowa Bożego”. W tym dniu zwyczajowo składa się także księżom życzenia.